Tại sao hộp số CVT lại không bao giờ xuất hiện trên xe máy dầu?

Phải thừa nhận rằng động cơ máy dầu đã có nhiều bước tiến triển trong vài năm gần đây. Loại động cơ này không còn lộc cộc và ồn ào như trước, chúng đã tinh tế và yên tĩnh hơn. 

Tuy nhiên, các tùy chọn hộp số cho các động cơ này luôn là hộp số sàn hoặc hộp số tự động truyền thống. Câu hỏi đặt ra là "Tại sao hộp số CVT không đi kèm với động cơ máy dầu?"

Xem thêm: Tại sao ngày càng nhiều mẫu xe cỡ nhỏ ở Việt Nam sử dụng hộp số CVT?

Hộp số CVT là gì? 

Để trả lời cho câu hỏi “Tại sao xe máy dầu không được ghép nối với hộp số CVT?”. Đầu tiên chúng ta hãy tìm hiểu cấu tạo của hộp số CVT.

Hộp số CTV là loại có cấu tạo đơn giản nhất, gồm một dây curoa bằng thép trượt giữa hai pulley (ròng rọc) kiểu hình chóp nón và có thể thay đổi khoảng cách để thay đổi chu vi, dẫn đến thay đổi tỷ số truyền.

Hộp số này không hề có các cấp số. Nhờ vào việc thay đổi đường kính của ròng rọc, hộp số này có thể thay đổi tỷ số truyền một cách êm dịu.

Việc thay đổi này được điều khiển chính xác bằng máy tính và tùy theo điều kiện vận hành thực tế, tải trọng, độ dốc... Hệ truyền động này còn cho phép động cơ hoạt động với hiệu suất tối đa với khả năng tăng tốc liền mạch. Nhìn chung, hộp số này có cấu tạo đơn giản hơn hộp số tự động truyền thống. 

Tại sao hộp số CVT không đi kèm với xe máy dầu?

Mặc dù hộp số CVT mang lại lợi thế khác biệt là cho phép động cơ luôn ở trong dải công suất của nó, nhưng có một giới hạn trong thiết kế, nằm ở dây đai kim loại và má pulley, đây cũng là điểm yếu của loại hộp số này. 

CVT dựa vào ma sát giữa hai má pulley và dây đai để truyền lực đến các bánh xe. Nếu mô men xoắn lớn hơn lực ma sát, dây đai sẽ bị trượt, nó chỉ quay mà không truyền đủ lực xuống bánh xe. 

Do sức căng của dây đai là có giới hạn, lực ma sát tiếp xúc giữa ròng rọc với dây đai cũng có giới hạn, do đó hộp số CVT không đáp ứng được truyền tải với công suất và mô men lớn. Khi đó, các pulley có thể bị rơi xuống và làm hỏng bộ truyền động.

Một lý do khác khiến động cơ dầu không thể đi kèm với hộp số CVT là dải vòng tua của động cơ máy dầu thấp hơn nhiều so với động cơ máy xăng. Điều này có nghĩa là mô men xoắn cực đại xuất hiện sớm hơn, dẫn đến khả năng dây đai bị đứt nhanh hơn. 

Chính vì vậy hộp số CVT chỉ chịu được công suất giới hạn nên loại hộp số này chỉ xuất hiện trên các dòng xe phổ thông cỡ vừa và cỡ nhỏ. 

Xem thêm: Cách lái xe ô tô dùng hộp số CVT hiệu quả và tiết kiệm nhiên liệu

Ưu nhược điểm của hộp số CVT

Ưu điểm

• Giúp việc chuyển số diễn ra mượt mà do không có các cấp số.

• Giữ ô tô ở dải công suất tối ưu bất kể ô tô đang di chuyển với tốc độ như thế nào và cải thiện hiệu suất nhiên liệu.

• Hộp số CVT giúp cho việc lên dốc dễ dàng hơn. Khác với hộp số tự động truyền thống phải thao tác nhiều hơn để tìm tỷ số truyền phù hợp cho truyền động, trong khi hộp số CVT tìm thấy tỷ số chính xác cần thiết gần như ngay lập tức, cho phép động cơ cung cấp sức mạnh một cách liền mạch mà không cần chuyển số khó.

• Hộp số CVT nhỏ gọn, nhẹ và có giá thành sản xuất rẻ hơn.

Nhược điểm

• Chi phí chăm sóc bảo dưỡng hộp số CVT đắt hơn hộp số thường, bởi các bộ phận của hộp số này có chi phí sửa chữa cao và đòi hỏi thợ có dày kinh nghiệm. 

• Hộp số CVT không bền, nhanh bị mòn, dễ bị trượt dẫn, không thể tăng tốc đột ngột.

• Mặc dù hộp số CVT tối ưu việc lái xe cho các dòng xe phổ thông, nhưng nó không được thiết kế cho các dòng xe hiệu suất cao. 

• Hộp số CVT là độ ồn khi vận hành ở vòng tua máy cao. Đây là nhược điểm chung của hộp số CVT, dù có được thiết lập dạng giả lập cấp số.

Cách sử dụng hộp số CVT

Theo kinh nghiệm chăm sóc bảo dưỡng, cách sử dụng hộp số CVT tương tự như hộp số tự động truyền thống. Người lái chỉ cần chuyển cần số về chế độ lái phù hợp. Việc chuyển số đã được điều khiển tự động, người lái không cần phải đạp côn và chuyển số như cách chạy xe số sàn.

(Nguồn ảnh: Internet)