Thị trường ô tô Việt 2018: Cuộc chiến của xe nhập khẩu và xe lắp ráp

Thị trường ô tô Việt 2018: Cuộc chiến của xe nhập khẩu và xe lắp ráp

Vừa qua, cả xe lắp ráp và nhập khẩu đều có những bước tiến mới tại thị trường ô tô Việt Nam. Cụ thể, Bộ GTVT đã chấp thuận giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại (VTA) của Indonesia và có 3 xe về nước. Trước đó, ô tô nhập khẩu Thái Lan cũng chất đầy cảng và sẵn sàng giao cho khách hàng sau khi thông quan. 

Với xe lắp ráp, Hyundai Thành Công vừa ký biên bản ghi nhớ với hãng mẹ về việc xây dựng nhà máy mới trong năm 2019 nhằm hướng tới xuất khẩu. Theo đó, VinFast cũng công bố sản xuất hai mẫu xe cỡ nhỏ chạy điện và xăng, dự kiến trình làng vào năm sau. Cuối cùng, Thaco vừa khánh thành nhà máy Mazda thứ hai tại Chu Lai vào hôm 25/3. 

Trước tình hình này, thị trường ô tô Việt trong năm 2018 dự báo sẽ tăng trưởng nhưng phải đối mặt với cuộc chạy đua khốc liệt giữa xe nhập khẩu và lắp ráp. 

Lắp ráp tự tin, nhập khẩu lo lắng

Năm 2017, ô tô nhập khẩu có lợi thế khi đứng trước ưu đãi thuế 0% với xe nhập từ Đông Nam Á, chủ yếu là Thái Lan và Indonesia. Tuy nhiên, cục diện lại thay đổi khi có đề xuất miễn thuế TTĐB và thuế linh kiện nhằm ưu tiên cho xe lắp ráp. Lúc này, Chính phủ lập tức ban hành Nghị định 116 yêu cầu ô tô nhập khẩu phải có giấy VTA, cùng Nghị định 125 miễn thuế 0% dành cho linh kiện nhập khẩu. 

Một cuộc phản kháng đã diễn ra khi các hãng xe nhập gửi đơn kiến nghị phản đối Nghị định 116 của Chính phủ. Song, 5 lần kiến nghị đều không thành công. Hơn nữa, Bộ GTVT còn gửi Thông tư 03 để hướng dẫn thực hiện vấn đề này. 

Do đó, đầu năm 2018, những mẫu xe ăn khách như Honda CR-V, Toyota Fortuner đều rơi vào tình trạng khan hàng, khiến giá xe lên xuống bất thường làm ảnh hưởng giá trị thương hiệu.

Hiện tại, xe nhập khẩu đã trở lại với lô xe 2.000 chiếc gồm CR-V, Civic, Jazz, Accord của Honda. Ford cũng sẵn sàng để đưa bán tải Ranger từ Thái Lan về nước. Chỉ riêng Toyota phải mất thêm thời gian chờ đợi vì những thay đổi trong kế hoạch kinh doanh.

Chuyên gia nhận định: “Xe nhập khẩu chỉ có lợi thế là thuế suất 0%, trong khi xe lắp ráp có nhiều cơ hội để giảm giá". Thế nên việc xe nhập thông quan chỉ mới là bước khởi đầu trong cuộc chạy đua sắp tới với xe lắp ráp.

Mặt khác, hãng xe lắp ráp trong nước hoàn toàn ủng hộ những chính sách mới của Chính phủ. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp đều nhanh chóng chuẩn bị nhà xưởng, nguồn cấp linh kiện để tăng sản lượng xe xuất xưởng, phục vụ cho năm 2018. Bằng chứng là trong hai tháng đầu năm, danh sách xe bán chạy vắng bóng xe nhập, tạo điều kiện cho xe ráp lên ngôi. Hiện nay, xe lắp ráp đang chi phối mức giá trên toàn thị trường ô tô Việt Nam.

Xem thêm: 

• Honda CR-V 2018 được giao đến khách hàng ngay cuối tháng 3/2018
• Giá xe Honda CR-V bản 7 chỗ
• Đánh giá xe Honda CR-V tại Việt Nam

Ưu tiên phát triển xe lắp ráp 

Trong Lễ khánh thành nhà máy Mazda thứ hai, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết: Chính phủ Việt Nam ưu tiên sản xuất trong nước để hướng đến hiện thực hóa chiến lược công nghiệp ô tô, đồng thời giữ vững sự bình đẳng giữa xe nhập khẩu và lắp ráp, các biện pháp bảo vệ sản xuất nội địa phải đáp ứng cam kết với quốc tế. 

Thủ tướng đề nghị các ban ngành liên quan khẩn trương hoàn thiện chính sách, tạo điều kiện cho xe lắp ráp trong nước đạt tỷ lệ nội địa hóa 40% khi xuất khẩu sang ASEAN, đúng với định hướng lâu dài của các hãng. Ông đề cập đến ba cái tên nổi bật để phát triển ngành ô tô Việt Nam, gồm Thaco Trường Hải, Hyundai Thành Công và VinFast.

Theo các chuyên gia, ngành công nghiệp xe hơi nước ta đang đứng trước cơ hội rất lớn khi có sự kết hợp giữa nội lực các hãng và chính sách hậu thuẫn từ Chính phủ. Trước đây, các hãng VAMA đã từng bỏ lỡ cơ hội khiến thị trường ô tô Việt suốt 20 năm qua không thể phát triển.

Một quản lý cấp cao cho rằng: "Nghị định 116, 125 hay đề xuất miễn thuế TTĐB nhắm tới sản phẩm chứ không nhắm tới hãng xe". Chẳng hạn như Toyota vẫn hưởng lợi từ mẫu lắp ráp Vios, dù gặp khó với xe nhập khẩu Fortuner.

Ở bất kì thị trường nào, các hãng đều phải tuân thủ luật chơi và có kế hoạch thay đổi chiến lược kinh doanh phù hợp. Ví dụ như trường hợp Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa tăng thuế nhập khẩu với ô tô từ châu Âu và các hãng buộc phải nghĩ cách để giảm giá. 

Song, đại diện Toyota Việt Nam khẳng định việc thay đổi chính sách cần có thời gian ít nhất nửa năm để hãng chuẩn bị. Nghị định 116 hay 125 đều đến quá nhanh (tháng 10/2017 quyết định và sang tháng 1/2018 đã có hiệu lực) khiến hãng trở tay không kịp. 

Giờ đây, mọi kiến nghị đều không có tác dụng và các hãng xe nhập vẫn phải chuẩn bị những giấy tờ theo yêu cầu của Chính phủ. Trong tương lai, nếu Honda CR-V và Toyota Fortuner quay lại lắp ráp thì sản lượng ô tô Việt Nam sẽ phát triển mạnh, khi các mẫu xe bán chạy nhất thị trường đều sản xuất trong nước.

Cuộc đua về việc chuẩn bị nguồn hàng giữa ô tô nhập khẩu và lắp ráp dự kiến chấm dứt trong vài tháng tới. Tuy nhiên, cuộc chiến mới về giá sẽ hình thành và xe nhập vẫn chịu phần bất lợi. 

Có thể bạn quan tâm:

• Giá các xe Toyota miễn thuế mới nhập về Việt Nam tại ASEAN
• Giá xe Toyota Fortuner mới nhất hiện nay
• Đánh giá xe Toyota Fortuner 2018 về thiết kế, trang bị và vận hành

(Ảnh: vnexpress.net)